vrijdag 13 maart 2015

Rebup en de Participatie Maatschappij.

IK heb een droom. Participatie. 
Participatie is de droom dat iedereen die mee wil doen
mee kan doen en...dat door het niet ‘onbenut’ laten van talenten in een wijk,
in die wijk, een kwaliteit van leven kan worden bewerkstelligd,
die op geen enkele andere manier (economisch) haalbaar is.


Participeren! Meedoen! Dat wil iedereen maar.
Maar hoe doe je dat? Maar hoe doe je dat leuk
en hoe hou je de kosten binnen de perken?

Mijn naam is Merel Moistra.
Ik ben ervaringsdeskundige op vlak van de verandering.
Ik ben zelf namelijk enorm veranderd. In positieve zin.
Dat is fijn maar ik wil hier niet over mezelf praten.

Ik wil het hebben over veranderen want veranderen, dat wil iedereen.
Niemand weet hoe….

Dus als ik bijeenkomsten met als thema 'veranderen' bezoek,
is het mantra ‘moeilijk’ altijd weer aanwezig. Van de sprekers tijdens
hun lezingen, via de groepjes tijdens de workshops tot aan de
afsluitende borrel, staat men op elkaars schouder uit te huilen.
Moeilijk, Moeilijk, Moeilijk.
Om toch nog even terug te komen op mezelf
Ik kan gitaar spelen EN ik kan zingen -
EN ik kan dit tegelijkertijd. Is dat moeilijk?
Voor u wel. Voor mij niet want....
Ik heb het geleerd en nu doe ik het gewoon.
Vind u lopen makkelijk? Is het makkelijk? Ja?
Probeer het dan maar eens
uit te leggen aan iemand
die een lopende robot probeert te maken.
Lopen is makkelijk
- voor ons - Omdat we het kunnen.

Zeggen dat je iets moeilijk vind is zeggen: Ik kan het niet.
En hoe lief en open dat ook is als iemand zijn onvermogen met je wil delen,
ik zit er niet op te wachten. Ik zit er niet op te wachten dat iemand mij komt vertellen
hoe incompetent hij of zij is. En al helemaal niet als de toon ,
van de ontboezeming aangeeft, dat het nu sociaal gezien wenselijk wordt geacht
dit te beamen, om daarna getweeën, beschenen door een
ondergaande zon, hand in hand in de richting van de horizon te huppelen,
zingende het lied: gedeelde smart is dubbelpret! Moeilijk, Moeilijk, Moeilijk.

Daar zit ik niet op te wachten. Ik wil op bijeenkomsten als dit nooit
meer horen dat het moeilijk is.

Het is leuk! Het is uitdagend. Het is fascinerend! Wat mooi!
Wat ben ik, door deelname aan dit prachtige participatie project
voorover met mij neus in een slagroomtaart gevallen,
dat zijn de geluiden die ik wil horen.

Begrijp me alsjeblieft niet verkeerd. Ik wil niet bot overkomen.
Ik heb begrip voor uw situatie. Ik ben een teil van begrip
ik ben een teil die overloopt van begrip, want ik snap heus wel...
u kunt het gewoon- echt - niet maar …

Het is natuurlijk ook niet realistisch te geloven
dat een echte verandering tot de mogelijkheden behoord.
Niet met het tuig in deze wijk!
Het is een beetje pappen en nat houden. Been there done that.
Ach mevrouw dat hebben we al zo vaak geprobeerd.
Window-dressing, Den Haag wil dat.
Linkse hobbies enzovoorts...

Want u heeft gelijk, als u zegt dat het moeilijk is.
Zelfs de wetenschap geeft u gelijk.
De psychologische wetenschap heeft aangetoond
dat toekomstig gedrag van mensen het beste te voorspellen is
aan de hand van voorafgaand gedrag.
Dus als mensen nu niet participeren,
dan gaan ze dat naar alle waarschijnlijkheid
in de toekomst ook niet doen maar ….

ook al klinkt zeggen dat het moeilijk is allemaal heel
realistisch, redelijk, volwassen, en wetenschappelijk verantwoord
en ook al maakt u op deze manier duidelijk dat u
geen dromer, warhoofd, fantast, of utopist bent,
u laat zich wel gijzelen door het verleden want,

als realist accepteert u natuurlijk maar
1 realiteit tegelijkertijd, dat lijkt me logisch,
en u toetst die werkelijkheid aan het NU,
het NU : de realiteit van VOOR de beoogde verandering.

De werkelijkheid na de verandering bestaat namelijk nog niet.
De werkelijkheid van na de verandering is een illusie, een waanidee.
Iets voor dromers, warhoofden en fantasten.
Voor de luchtfietsers, en mooipraters met hun
onrealistische en onhaalbare, wezensvreemde idealen

Voorbeeld : Het is 1880
Twee jonge Engelse aristocraten, Lords,
op de heren club met elkaar in gesprek tijdens
het ochtendgloren van de industriële revolutie.
De auto staat op het punt uitgevonden te worden.
Stoom-energie heeft de economie vleugels gegeven.

James do you think that one day every one in London will own his own carriage. His own means of transportation? No William of course not. Nonsense my old chap, completely poppy-cock. The whole idea is not realistic. There is simply not enough stable space in the whole of London.


Een heel klein Ford Fiestatje heeft al 60 PK.
Waar laat je al die paarden grazen? Wij weten het.

James is een realist.
Hij denk in termen van stallen.
Hij denkt in de stal.
In de Box zoals sommige mensen tegenwoordig zeggen.

Dus lieve realisten, helaas voor jullie,
realisten gaan de wereld NIET veranderen,
verandering is namelijk niet realistisch.
Verandering is magisch.
Wat we nodig hebben is magie. Ta ta!!!

Eerst is de kooi leeg.
Doekje erover. Hocus pocus.
Doekje weg. Olifant! Magie!
Hocus pocus pilatus pas. Ik wou
dat het ongelooflijk anders was. Pats. Klaar.

Ja dat inspireert mij,
En wie zou dat nou niet geweldig vinden.
Een magisch resultaat!
City Marketing zou er wel raad mee weten.
Haarlem City of Frans Hals, Haarlemmeroil and
other Magic Results!

Maar ik hoor u denken...oei Magie
Magie Magie Magie Tja
Das natuurlijk wel heel erg ….. moeilijk....
Welnee! Niet voor een Magiër.

Ik kan, op een computer, die met geen
enkel snoer met ander apparaat verbonden is
binnen 10 minuten
een tekenfilm
met nederlandse ondertitels
in hd kwaliteit toveren.
De truuk heet draadloos internet.

Maakt u zich nou maar niet druk
over het feit dat het eindresultaat van de truuk
op iemand die de truuk niet kent magisch overkomt.
Magie is de perceptie van een verandering
waarvan men de oorzaak niet kent.
Magie is het als je niet snapt
hoe je van punt 1 naar punt 2 komt
en het gebeurt toch.
Laat mij dit uitleggen.

Ik ken een goochelaar
die als persoonlijke toets aan zijn act
een knoop in zijn sjaal slaat.
Iedereen discussieert na de voorstelling over
hoe hij dat toch doet.
Men doet elkaar allerlei voorstellen
over hoe we 'gefopt' werden maar,
het is geen truuk.
De goochelaar in kwestie
kan het gewoon echt.
Maar wij geloven dat niet!!

Omdat wij realisten ons niet kunnen voorstellen dat iemand
voor een truuk van drie seconden drie maanden
dag in dag uit met een sjaal midden in
zijn appartement gaat staan proberen om een knoop in
zijn sjaal te slaan, zonder de zekerheid dat dit hem ooit zal lukken.
Hoe lang zou jij het volhouden?

En hieruit kan je dus een berg leren.

Werk hard en ga door tot het lukt.
Geloof in het resultaat.
Een luie realist slaat geen knoop in zijn sjaal.
Die zegt: Een knoop in je sjaal slaan...
dat is heel moeilijk en gelijk heeft ie.

En een andere belangrijke les is dat de magiër
over een, voor gewone sterverlingen, niet te bevatten tolerantie
voor falen moet kunnen beschikken.

Je moet er dus tegen kunnen dat je fouten maakt.
Je moet er tegen kunnen dat het niet lukt.
Je moet willen leren van je fouten.

Ja maar, zegt dan de realist, in de echte wereld worden
wij op onze fouten afgerekend....
JA! dat klopt
En of de realisten daar dus mee willen stoppen!

Want als we magie willen, en dat willen we,
want we willen resultaat, dan moeten we stoppen
met elkaar de maat te nemen!

Want als je geen fouten wil maken
dan doe je niks, dan zit je stil
gebeurt er niks, gaat er ook niks fout,
en dan kan je elkaar tijdens het evaluatie gesprek
weer in de blauwe ogen kijken
en elkaar vertellen dat het
toch weer heel moeilijk was.

Alleen door doen en falen
kan talent zich ontwikkelen.

In haarlem is een stichting
De stichting heet Rebup
De stichting is opgericht door Marion van der Vegt.

Toen Marion van de Vegt problemen zag
waar ze woonde in de leidsche buurt
nu zo'n 5 jaar geleden
reageerde ze niet als een realist
maar ze reageerde als een magiër.
Ze huurde ze een ruimte in die buurt,
en sindsdien probeert ze daar in die ruimte
elke dag opnieuw
een knoop in der sjaal te slaan.

Niet letterlijk maar figuurlijk.
En ik kan je vertellen er is een hoop veranderd.
De magie begint nu zichtbaar te worden.

Het idee is opgepikt door de woningbouwverenigingen
Y-mere en pre-Wonen en werd gekopieerd naar
de slachthuisbuurt, waar nog meer problemen waren.
Daar is inmiddels de tweede locatie geopend.

Maar, wat is het? Rebup. Puber achterstevoren. Net zo dwars als de doelgroep?
Rebup is een buurthuis
Rebup is een plek voor jonge jongeren
Rebup is een plek oudere jongeren
Rebup is een gallerie
Rebup is een theater
Rebup is een stage plek voor studenten
Rebup is een Paswerk werkplek.
Rebup is de sollicitatie kapper
Rebup is de groene moeders
Rebup is sollicitatie voorlichting
Rebup is de context waarbinnen iedere burger
in de buurt van een Rebup locatie ondersteuning kan vinden
voor hoe hij of zij door de inzet van zijn talent kan participeren
in het beter maken van de buurt.

Mijn naam is Merel Moistra. Ik woon in de slachthuisbuurt.
En daar was ik niet trots op. Maar ik ben een vrijwilliger van Rebup.
Ik ben een groene moeder. Ik geef voorstelling in het theater,
en ik begeleid stagiaires. En daar ben ik wel heel trots op.

Rebup is een plek waar je kan falen.
Rebup is een opeen stapeling van blunders
Dat is het geheim, dat is de truuk, dat is de sleutel van het succes.

Want een wijk is geen verzameling voordeuren
Een wijk kan een gemeenschap te zijn.
Een gemeenschap waarbinnen talenten
kunnen worden ontdekt en ontwikkeld en oh ja…

Tot slot nog dit

Kunst en cultuur zijn ons gereedschap,
want zonder kunst en cultuur geen gemeenschap.
Het is geen luxe, het is niet elitair,
geen linkse hobby,
maar keiharde noodzaak.

Oplossen van problemen vraagt creativiteit,
en creativiteit is een product van een mens
die durft te doen en durft te falen.

Want als je doet, creëert, faalt en leert
dan is uiteindelijk helemaal niks moeilijk.
Omdat dat je het dan gewoon doet.
Zonder er bij na te denken.

Dank u wel.

zondag 22 februari 2015

Paleis van de weemoed 22 februari 2015

Samengedichting!

Luna Lunette
Soire Frivolette Culinet...
Begint het echt zo belachelijk vroeg
of ging ik veel te laat naar bed.

Gelijk bij binnenkomst.
Een blunder van formaat
Ontdek ik dat mijn naam
niet met koeienletters op de flyer staat.

Maar goed ik ben bescheiden
of laat mensen liever in die waan.
Voor hen die het nog niet weten
Merel Moistra is de naam.

Ik begroet wat mensen
slik weg mijn pijn en mijn verdriet
en val met mijn neus in de repetitie
van het afsluitende lied.

Dus als u zo dadelijk denkt
mensenkinderen dit gaat verkeerd.
Weet dan dat we er dus
uren op hebben gerepeteerd.

Vrienden vragen Hoe gaat het met je merel
Is het leven niet echt fijn
en mag ik informeren
of er nog kaarten zijn?

Nee natuurlijk
daar aan is heel niks geks
voor zover ik weet zijn er nog kaarten
voor het Betty Asfalt complex

Ook nog kaarten voor
Hoorn Alkmaar en leiden
Mensen wie maakt me los
wie helpt mij uit mijn lijden.

Adri komt langs gelopen
We raken in gesprek
met als rake conclusie
we zijn allebei gewoon knettergek

Lady Charite de la Bustiere
gaat flanerend in het rond
in een prachtige jurk in kleurtje paars,
Met een nek gevuld met glitterende stenen
en twintig veren in haar kont.

En het blijft maar binnen stromen
kunnen er eigenlijk wel zoveel mensen in de tent?
Bij de kassa zit Peter Schroder,
die de brandweer voorschriften duidelijk nog niet kent.

Dus laten we de mensen binnen stromen
en het is een omzet die bekoord,
En bij de kassa zit Peter Schroder
en die heeft nog nooit van brandweervoorschriften gehoord.

Dus staan mensen te wachten
op witte rook of op een stoel,
En Hans Verhoeven, onze stoel paus,
blijft maar schuiven met veel kunde en gevoel.

Top overleg tussen Peter en Hans.
Wanneer zijn we nou voldaan?
Nog lang niet! We schuiven op
en we stampen het nog wat aan.

Even met mijn goede vriend Peter Faber
wat herinneringen op gehaald.
Max Havelaar, Dr Vlimmen, Schatjes, Het gezinnetje
Zijn theaterprogramma's, Siske de Rat
Zijn Amerikaanse auto en zijn Jordanese vriendinnetje.

Lies B geeft het signaal aan Dj Dees
het begin zit er aan te komen
Angeliqe van Hest begint te spelen
en het blijft maar binnen stromen.

In livrei met jarretels openen Sandra en Luna de soire
In lingerie op het podium lieverd, vind je moeder dat wel okay?

Luna begint te praten
Het microfoonsignaal laat luna even in de steek.
Zou het daardoor komen,
want mijn god wat ziet ze bleek.

Hans begint te zingen
lijkt alleen op het podium te staan
dan klinkt er een vrouwen stem
waar komt die nou weer vandaan vandaan?

Miluska en Melanie worden aan de tand gevoeld
Is dit nou wat men met genderdysphorie bedoelt?

En is die Melanie nou een omgebouwde vent
Nee Melanie is een vrouw! Adhesie betuigingen in de tent!

Verder willen we nooit meer horen, dat een man is omgebouwd
We zijn als vrouw geboren, de dokter zag het fout!

En dan is het de buurt aan mijn grote vriend Peter Faber.
Het geroezemoes verstomd, dit moet worden gehoord
Het is Peter,
Ja Peter faber,
Peter Faber is aan het woord.

En zo worden wij betoverd door
zijn stem
zijn woorden stroom
Wat is die man een held.
Wat is die man een droom.

En dan gaan we even wel heel erg van zweefteef magie
en laat elkander in zijn waarde
maar dan is daar Lady Charite en
die brengt ons weer terug op aarde.

Grappig dat er ook
van dit soort Paarse Pruiken bestaan
Het was leuk, opwindend, geil,
met weemoed lieten wij haar gaan.

Sandra Kersten verwelkomt ons
'al zingend' tot burlesque.
Dat is geil en ranzig
maar heeft echt niets te maken met  seks.

Dan is de pauze alweer voorbij
Moet ik weer aan het werk worden gezet
maar ik moet ook nog zo nodig piesen
en ren nog snel even naar het toilet.

Luna heeft de pauze wel
uitermate goed besteed
en heeft zich in stilte van haar boudoir
zich weer eens netjes omgekleed.

En ook dit staat haar
glamoureus en beregoed
alhoewel haar hoofd oogt wat bleek
onder die grote rode hoed.

En dan het event,
Ja nu gaan we wat beleven
Luna gaat iemand uit het publiek
een zoentje geven.

Dan is daar weer Sandra
met een liedje over de liefde, zoet als ijs
We zwijmelen weg
op de grote stoelen van het weemoed paradijs.

Een interview met Charles,
die is ook al heel erg monogaam,
althans dat wil hij ons laten geloven en ja,
dat doet hij heel bekwaam.

Dan is er Jamz met Mel op de gitaar.
Die mogen van mij blijven
of terug komen
want waar het overging weet ik niet want
ik was te druk met schrijven.

Daar is Tom al weer voor de tweede keer
Had ik over de eerste keer al iets gezegd?
Oh nee die ben ik vergeten
mijn god wat ben ik slecht.

Of... wat is Tom ongelofelijk goed
het is moeilijk mezelf te beletten
Niet naar hem te luisteren
hij is onmogelijk uit te zetten.

En daarom rammelt mijn verslag
hier waarschijnlijk aan alle kanten
want die Tom gaat er vandoor
die Tom die weet van wanten.

Dan komt een hoedenmaakster Irmgard
Zelf met een knot als hoed
En, en dat mag ook gezegd worden
Die knot, die staat haar goed.

En zo snel als ze opkwam ging ze weer weg
waarna er voor de jarige werd gezongen
De zaal ontplofte en zong mee,
zeer ongedwongen

Nou ongedwongen, zeg maar lallen
duidelijk bewijs dat de proseco en het bier
op de nuchtere maag
heel hard kan vallen.

Ik kan het niet bijhouden
mij god wat gaat het snel
daar is Sandra weer met een lied van Claudia De Brij
Nou dat liedje kennen we wel
Van dat liedje word ik altijd een beetje blij.

Mensen staan door de ramen te gluren
Hier binnen is het fijn.
Wat een geweldige
avond om in het paleis van de Weemoed te zijn.



donderdag 15 januari 2015

U bent veilig. U mag zich veilig voelen. U doet niks fout.

Nog even dit.  Waarom zou ik me minder veilig moeten voelen als twee totaal gekken, precies die mensen doodschieten die ze dood willen hebben? Natuurlijk leef ik mee met de nabestaanden, natuurlijk is dat een triest lot en ten overvloede, nog een keer, wat een ongelooflijke leeghoofden.  Maar moet ik er zelf wiebelig van op mijn fiets stappen? Ik denk van niet. Beetje buiten alle proporties, want probeer eens met deze gevoelens van onveiligheid aan te kloppen bij een bewoner van het ooit zo mooie stadje Homs. Daar hebben ze ook nog een paar doden te betreuren, denk ik, als ik het plaatje zo zie.



Maar ik denk niet dat het iemand in Nederland een moer kan schelen, hoe ongelofelijk het vrije christelijke westen daar verantwoordelijk voor is. Heeft iets te maken met de bevrijding van Libië, waar het nu zo mooi democratisch toeven is, zo zonder die Khadhaffi toch?. Niet? Oh.. Als je het zo bekijkt is het niet zo verwonderlijk dat men daar niet zo mee leeft met  met ons drama dat op hun overkomt als klein leed. Ik snap dat het de mensen daar volkomen koud laat dat in fort europa/AKA de gouden bergen tien mensen zijn dood geschoten. Ja het is verschrikkelijk, en eng, maar het is niet onbegrijpelijk. Voor de duidelijkheid voeg ik ook nog even een foto bij van een radiografisch bestuurbare Amerikaanse terrorist die meer doden op zijn geweten heeft dan alle IS onthoofdingen bij elkaar.




Misschien moeten we bang worden van ons zelf.  Maar ik ben vooral teleurgesteld in de Nederlandse pers die zo weinig relativeringsvermogen heeft en zo keihard mee werkt aan de haatzaaierij. Daar moet het nu maar eens mee afgelopen zijn. Groetjes van de eeuwige Apologeet van de gematigde oppositie. Want natuurlijk zijn we tegen. Maar met mate en met respect en naar ik hoop iets dat lijkt op relativeringsvermogen.

vrijdag 13 juni 2014

Gay Pride Boten Parade. Waarom Merel op Die Boot staat.

In de scene hoor ik wel eens het geluid. Waarom zou je Merel? Je bent toch geen homo?
Bekend hetero geluid is ook. Waarom doen ZE niet normaal, als ze zo graag willen dat wij
ze als normaal accepteren?

Ik snap dat standpunt, omdat 'normaal zijn' voor 'normale mensen' net zo goed moeilijk, zwaar en noodzakelijk is.  Maar je doet het, want, oh jee, de buren... Maar ... voor mensen die 'normaal zijn' zwaar vinden, is er zoiets als Carnaval.

De Gay-Pride is carnaval, in de zomer, georganiseerd door de Gay Scene,  maar, wat mij betreft, voor iedereen.

Voor iedereen die op de lagereschool en middelbareschool door kinderen, leraren EN  ouders is getreiterd omwille van zijn of haar identiteit.  Je grote ogen, je dunne benen, je piekhaar,  je petje, je kleren, je belachelijk grote woordenschat of je dunne polsjes om maar wat te noemen.

De 'Pride' in Gay Pride is dus de trots, die een bekrompen samenleving uit je heeft  proberen te rammen.  En met de Gay-Pride vieren WIJ dat het ZE niet gelukt is.

Wat natuurlijk niet wegneemt dat velen van ons, zo niet allen, de afgrond van te dichtbij hebben moeten aanschouwen.

Maar we zijn niet gesprongen.
We hebben de trekker niet overgehaald.
We hebben de pillen laten staan.
We hebben de trein voorbij laten razen en we zijn door de storm gegaan.

En nu is de wind gaan liggen. Dit is 'the calm after the storm'. We zijn blij dat we leven.  We staan op een boot, en iedereen juicht ons toe. Het leven is mooi. Het is wel eens anders geweest.

Jezelf toestemming geven te zijn wie je bent, daar gaat het om. En daar hoef je, wat  mij betreft, geen homo voor te zijn.  Dat geld voor iedereen. En daarom sta ik dus op die Boot.

Merel Moistra

dinsdag 10 juni 2014

Harry Merry

Kan jij tegen Puur!

Echt, oprecht en eerlijk,  zijn dat in een valse, hypocriete wereld, wat kryptoniet is voor superman: een pijnlijke confrontatie met je kwetsbaarheid of, met ons falen, om tegen beter weten in, iets te maken, dat echt oprecht en eerlijk is, zonder je op voorhand bezig te houden met de vraag: wordt ik hier beter, rijker, of populairder van?

Ik zag Harry Merry twintig jaar geleden voor het eerst spelen tijdens een open podium in
Hotel Twin Pigs.

Hij belichaamde de ontkenning van de angst om af te gaan. Zijn kleding, een -matrozenpakje, zijn keyboard, meer speelgoed dan muziekinstrument, waren allemaal ontkenningen van 'cool'. En alhoewel hij dus al was afgegaan voor hij goed en wel was opgekomen, gaf hij daarna een optreden, een concert, met muziek, die je het misselijkmakende gevoel bezorgde dat alles fout ging wat maar fout kon gaan, terwijl zijn gezichtsuitdrukking en zijn lichaamshouding dit gevoel nog bevestigde nog ontkende.

Hij schaamde zich niet!  Hij deed gewoon alsof het normaal was!

Hij had net zo goed de zaal in schreeuwen dat wij allemaal gek waren. Dit werd niet gepikt. Niet wij waren gek. Hij was gek en wij waren met meer!!  En ik? Ik was razend, ik heb mijn gitaar opgepakt en ben zonder te  spelen naar huis gegaan. Wat een idioot !!!

Maar die idioot van toen, is er nog steeds, vaak ook nog in een vergelijkbaar matrozenpakje en nog steeds roept hij sterke emoties op.  Alle pop-artiesten die je ooit zag, zijn aangekleed door stylisten, die voor inspiratie kijken en luisteren naar originele mensen als Harry Merry, en dus een slap aftreksel van het origineel: Harry Merry zelf.

Maar puur, onversneden,werkelijk origineel, oprecht, echt en eerlijk wie kan daar tegen?

Voor de avonturiers onder u die het willen proberen is hier de uitdaging. Want ondertussen rijpt Harry gewoon door als goede wijn. Het is nog steeds ontregelend, maar niet meer zo tenenkrommend. Luister zelf, maar ...  kijk maar of je er tegen kunt. Misschien gaat er een nieuwe wereld voor je open....


zondag 6 april 2014

TEDx Haarlem - Maslow Reinvented 2

In het vorige artikel heb ik aandacht besteed aan het wetenschappelijk gehalte van de theorie van Maslow. Die is er niet. Niet persoonlijk bedoelt. Het vorige artikel ging dan ook niet over Maslow. De strekking van het vorige artikel was dat als je wetenschap die geen wetenschap is toch die status verleent de professor de rol van priester krijgt.

Dat kan je flauw vinden, of negatief. Als je opgeleid bent als wetenschapper dan vind je die dingen essentieel.  Maar is dit het einde van Maslow?

Ik denk het niet. Ik denk dat je uren over dit onderwerp kan praten en dat doe ik dan ook graag.

Want ook al wordt de theorie van Maslow niet door onderzoek ondersteund. Ook al is die piramide in strikt wetenschappelijke zin niks waard, dan kan de analyse, beoordeeld op zijn artistieke merites, nog wel een pluim waard zijn.

Maar waar gaat het dan eigenlijk over? Wat is nu eigenlijk die piramide van Maslow?

De theorie van Maslow luidt als volgt: Een mens wordt tot actie gedreven omdat hij noodzakelijke behoeften (needs) moet bevredigen. Van de kleine dagelijkse noodzakelijke behoeften tot aan de noodzakelijke behoeften die een heel leven overspannen. Nu claimt Maslow te weten wat noodzakelijke behoeften zijn, en heeft deze ook nog in een intuïtief logische volgorde geplaatst.

Mensen doorlopen deze hiërarchie van noodzakelijke behoeften. Telkens als een niveau  geen moeite meer kost,  wordt noodzakelijkerwijs begonnen aan het volgende niveau.

Fysiek   -->  Eten drinken slapen

Veiligheid -->  Behoefte aan een veilige omgeving.

Sociaal -->  Behoefte aan liefde.

Esteem -->  De behoefte aan erkenning.

Zelfverwezenlijking -->  De behoefte aan persoonlijke groei.

Compleet logisch. En komend van een Genie als Maslow is het voor ieder geestelijk gezond weldenkend mens onmiddellijk duidelijk dat hier verder geen onderzoek naar hoeft te worden gedaan. Dit spreekt voor zich. Grappig dus dat het weinige onderzoek dat er naar gedaan is het model niet ondersteund.

Maar waarom gelijk weer zo negatief? In het jaar van van zijn publicatie (1943) werd het gangbare mensbeeld bepaald door Freud en die zag de mens als gestuurd door oncontroleerbare onderbewuste oerdriften. Nee dan liever Maslow.

Maslows triomf, dat waar wij hem dus eeuwig dankbaar voor moeten zijn, is dat hij liefde, erkenning, en persoonlijke groei als noodzakelijke behoeften definieerde. Iets dat we NU doodnormaal vinden. Toen niet.

Maar ik ben ook (als mens van deze tijd) van mening dat een zelfbewust mens, instaat moet zijn de noodzakelijkheid van dingen te relativeren en dat ook doet. Dat de ene behoefte noodzakelijker wijs aan de ander vooraf gaat kan dan ook op de helling. Want Noodzakelijk? Pff dat bepaal ik zelf wel.

Ik zie de mens liever als totaal vrij en zwevend in het veld van oneindige mogelijkheden gestuurd door een associatief brein op zoek naar resultaten waar hij of zij positieve associaties mee heeft.  Mijn interpretatie van NLP.   Ik voel een derde artikel opkomen.

Nu weer terug naar Maslow. Nu die piramide.

Stap 1 zijn gewoon de noodzakelijke dingen. Adem je niet ga je dood. En stap 5 is een soort eindstation.
De totale verwezenlijking van je zijn. Het summum der menselijke existentie.  Dat is niet meer dan een begin en een eindpunt vaststellen zoals bij de definitie van graden Celsius. Waar water bevriest noemen we nul
waar het kookt noemen we honderd en we hebben een schaal. Begin en eind zijn vast gelegd. Wat nu?

Stap 2 3 en 4 zijn volgens mij in de werkelijkheid niet van elkaar te scheiden.

Natuurlijk voelt het in tijden van oorlog, de theorie werd gemaakt in 1943, heel natuurlijk aan om te zeggen, eerst moet die oorlog voorbij zijn, eerst moet er veiligheid zijn, pas dan kunnen we ons de luxe van liefde en erkenning veroorloven. Maar zonder soldaten die voor elkaar door het vuur gaan (liefde), elkaars opofferingsgezindheid (esteem) erkennen en die daarna met een bewuste veronachtzaming van hun eigen veiligheid de vijand tegemoet treden, kan de oorlog niet worden gewonnen.

In mijn definitie van veiligheid spelen liefde en erkenning een grote rol. In mijn beleving, zitten veiligheid, liefde en erkenning eerder in een oneindige loop, dan dat ze in een hiërarchie kunnen worden geplaatst.

Het kan niet zo zijn dat de een de voorwaarde is voor de ander en als het wel zo is dan zie ik niet in hoe. Ik kan fout zitten. Ik heb eerder fout gezeten. En misschien doe ik het nu weer, maar ik zie het niet.

Dan is er ook nog het argument dat er mensen zijn, die need 2 3 en 4 helemaal verwezenlijkt zien, maar er niet aan moeten denken zich aan stap 5 te vergrijpen. Of het argument dat er mensen zijn die het schrijven van een gedicht belangrijker vinden dan ademen. Dat er mensen zijn die liever een symfonie schrijven dan dat ze opzoek gaan naar brood. Dat er mensen zijn zoals Buddah die gewoon onder een boom ging zitten wachten tot mensen hem brood brachten.

En alhoewel mensen Maslow doorgaans als een positief mensbeeld interpreteren, vind ik het mensbeeld dat uit de piramide spreekt meer dat van de brave burger. De loonslaaf.  Het paternalisme straalt er vanaf.

Eerst moet jij je maagje gaan vullen. Dan krijg je een geweertje om te gaan vechten voor de veiligheid in je vaderland. Als je dat zonder mokken doet dan houden we van je. Als je het overleeft dan krijg je een lintje en dan hoef je niet naar de hel en mag je naar de hemel.

Als je blind aanvaard dat de stappen van Maslow noodzakelijk zijn, dan geloof je dus in Maslow en zit je in een gevangenis waarvan je de tralies niet kan zien.

Elke analyse kent zijn blinde vlek.  De aanname aan de hand waarvan men de indeling heeft gemaakt. Als die aanname universeel van aard is, voelt de analyse logisch en creëert dat de illusie van inzicht.

Noodzakelijk betekend dodelijk en dodelijk betekend angst. Doodsangst. Herkenbaar voor iedereen.

En die angst heeft Maslow in stukken gehakt. En die dingen waarvan je het snelst doodgaat onderop gezet. Richting de top word je steeds minder bang. Kijk dat snapt iedereen. En daarom voelt het intuïtief juist aan.

Bang voor honger. Bang voor je leven. Bang voor onthechting. Bang voor miskenning. Bang voor een mislukt leven.

Maar... als we de weg naar de top van de piramide nu eens zien als het overwinnen van angst. Hoe meer angst je overwint des te hoger kom je?

Overwin uw angst. Elke dag weer. Want je bent geboren en je leeft, dus je kunt niet mislukken. Elke dag is een nieuwe kans. Wees niet bang. Niet bang van Mensen. Niet bang van de wereld. Doe dat waar je hart ligt en waar je anderen mee kunt helpen en je maag zal zich vullen, je zult je veilig voelen, men zal van je houden, men zal je goedheid erkennen, en dat zal je zelfverwerkelijking zijn.

Ja, uiteindelijk moet ook ik toe kunnen geven dat de piramide van Maslow een geniaal kunstwerk is.
Hoe langer je er naar kijkt, hoe meer je ziet.

Toch helemaal zo gek nog niet .... die Maslow...